"Яратганга шукур сен яна келдинг.."..Профессор Жумагул Жумабоева билан суҳбат. Саломат Вафо.
248 Marta o'qildiЯратганга шукур, сен яна келдинг,
Ҳамма қонунларнинг ўзгарди кучи.
Сенга мен узундан узун от қўйдим:
«Эй, кўҳна дардларни янгилатувчи!»
Яратганга шукур, сен яна келдинг,
Ҳамма қонунларнинг ўзгарди кучи.
Сенга мен узундан узун от қўйдим:
«Эй, кўҳна дардларни янгилатувчи!»
Кўнгли очиқнинг йўли очиқ дейишади. Шу боисми, неки хорижга сафарлар, тадбиру тантаналар ва мукофоту-совға, саломлар бўлсин, акамизга насиб этади. Чин дилдан беришади.
Кимки бир кўнгли бузуғнинг
хотирин шод айлагай,
Онча борким, Каъба вайрон бўлса,
обод айлагай.
Бу Саломат Вафонинг “Масхарабозлар ўйини” ҳикоясидан олинган матн. Фожианинг турли чолғу асбобларининг товуши асносида акс эттирилиши мени лол қолдирди. Одатда наср таҳлилига киришилганда, сюжет воқеаларидан оғишмай боришга ҳаракат қилинади. Ҳикоя ёки қисса нима ҳақида?
Ёзувчи Леонид Андреев ўша жуда кўп, минг бир йўлларнинг ичидан “нафратланмай нафратланиш” йўлини топди.. Ўқувчи учун оғир бўлган воқеаликни китобхонни ўзидан бездирмайдиган жараёнда асарни шеърга, оғангга ўхшатиб ёзишни уддалабди.
Сўнгра изоҳ берди ушбу аҳволга:
Дўхтиржон, кўнгилни қилаберинг тўқ,
Бундай таомларни кўрганим ҳам йўқ.
Бир пайтлар “чиройли ва ақлли қизалоқлар, Бухорийнинг тазкираси номини талаффуз этганда (Ал-Жоме ас-Саҳиҳ) лаблари кибрли чўччаядиган қизалоқлар” билан бир партада ўтириб, кўнгли тўлиб-тўлмай фалсафадан дарс олган муаллиф ўзининг қаҳрамонига қўшилиб айтмоқчи эди.
Туркияликлар Ибн Сино, Беруний, Улуғбек, Али Қушчини яхши билишади ва севишади, бу улуғ шахслар номида улкан жомелар, тиб марказлари, майдонлар борлигидан, улар ҳақидаги тарихий ва илмий китобларнинг кўплигидан ҳам билса бўлади.
Феруз Ҳиндистон, Арабистон, Эрон, Туркия савдогарлари орқали Хоразмга чет эллардан ноёб китоблар келтиртирган ва уларни кўп нусхаларда кўчиртирган, тарих ва адабиётга оид китоблардан иборат бой кутубхона яратган. Феруз меъморлик, наққошлик, хаттотлик каби санъат турларини ҳам ривожлантирган.